انواع رزولوشن نمایشگر در لپ تاپ ها
رزولوشن نمایشگر به تعداد پیکسلهایی اشاره دارد که در هر اینچ فضای نمایشگر قرار دارد. هرچه رزولوشن بیشتر باشد، تصویر با جزئیات بیشتری نمایش داده میشود.
این یک رزولوشن پایینتر است و در برخی از لپ تاپهای ارزانقیمت یافت میشود. تصاویر کمتر جزئیات را نشان میدهند.
رزولوشن Full HD یا 1080p بهترین گزینه برای بسیاری از کاربران است. تصاویر با جزئیات بالا و کیفیت خوبی را ارائه میدهند.
Quad HD یا 2K دارای رزولوشن بالاتری است که تصاویر باکیفیت بالاتری ارائه میدهد. برخی از لپ تاپهای حرفهای از این نوع نمایشگر استفاده میکنند.
4K Ultra HD یا 4K دارای رزولوشن بسیار بالاست و تصاویر با جزئیات فوقالعاده زیادی نمایش میدهد. برای کاربران حرفهای و علاقهمندان به ویرایش ویدئو و تصاویر این نوع نمایشگرها مناسب هستند.
بهترین نمایشگر بستگی به نیازهای شما دارد. برای کاربران عادی که به ویژگیهای حرفهای نیاز ندارند، Full HD کافی است. اما اگر شما به دنبال کیفیت بالاتر تصاویر و تجربه ویرایش تصاویر یا ویدئو هستید، ممکن است نمایشگرهای با رزولوشن بالاتر مانند Quad HD یا 4K مناسبتر باشند. همچنین، توجه به ابعاد صفحهنمایش نیز مهم است، زیرا ترکیب ابعاد و رزولوشن تعیینکننده تجربه نمایش است.
رزولوشن HD با ابعاد 1366×768 پیکسل و به نام 720p نیز شناخته میشود. در اینجا، این اعداد به مفهوم زیر تقسیم میشود:
عرض تصویر (Width): 1366 پیکسل
ارتفاع تصویر (Height): 768 پیکسل
عدد 720p به معنای این است که ارتفاع تصویر ۷۲۰ پیکسل است. این نوع رزولوشن برای لپ تاپها یا تلویزیونهای کوچک مناسب است. بااینحال، به دلیل تعداد پیکسلهای کمتر، تصاویر با جزئیات کمتری نمایش داده میشوند. این رزولوشن معمولاً در لپ تاپهای با قیمت ارزان یا در مدلهای کوچکتر استفاده میشود.
اگر نیاز به کاربری حرفهای یا تجربه باکیفیت تصویر بالاتر است، رزولوشنهایی با اعداد بالاتری نظیر Full HD (1080p) یا Quad HD (2K) را در نظر بگیرید.
رزولوشن Full HD با ابعاد 1920×1080 پیکسل و به نام 1080p نیز شناخته میشود. در اینجا، این اعداد به مفهوم زیر تقسیم میشوند:
عرض تصویر (Width): 1920 پیکسل
ارتفاع تصویر (Height): 1080 پیکسل
عدد 1080p به معنای این است که ارتفاع تصویر ۱۰۸۰ پیکسل است. این رزولوشن بهعنوان یکی از رزولوشنهای استاندارد و پرکاربرد در دنیای تلویزیونها، نمایشگرها و لپ تاپها شناخته میشود. تصاویر با این رزولوشن دارای جزئیات بسیار خوبی هستند و برای بیشتر کاربران بهصورت روزمره کافی است.
Full HD یا 1080p بهعنوان یک استاندارد معمولی برای مصارف متفاوت از تماشای فیلم تا اجرای بازیهای ویدئویی و کارهای دفتری بهخوبی پاسخگوی نیازهای بسیاری از افراد میشود.
رزولوشن Quad HD با ابعاد 2560×1440 پیکسل و به نام 2K نیز شناخته میشود. در اینجا، این اعداد به مفهوم زیر تقسیم میشوند:
عرض تصویر (Width): 2560 پیکسل
ارتفاع تصویر (Height): 1440 پیکسل
عدد 2K به معنای این است که عرض تصویر حدود ۲۰۰۰ پیکسل است. رزولوشن Quad HD بیشتر از Full HD (1080p) است و تصاویر با جزئیات بالاتری را نمایش میدهد. این نوع رزولوشن بهخصوص در لپ تاپها و مانیتورهای بزرگتر استفاده میشود.
از Quad HD برای تجربه بهتر در ویرایش تصاویر، تدوین ویدئو، و بازیهای ویدئویی با جزئیات بالا استفاده میشود. این رزولوشن بیشتر توسط کاربران حرفهای یا افرادی که به دنبال تجربه دیدن باکیفیتتر هستند، انتخاب میشود.
رزولوشن 4K Ultra HD با ابعاد 3840×2160 پیکسل و به نام 4K نیز شناخته میشود. در اینجا، این اعداد به مفهوم زیر تقسیم میشوند:
عرض تصویر (Width): 3840 پیکسل
ارتفاع تصویر (Height): 2160 پیکسل
رزولوشن 4K بهعنوان یکی از رزولوشنهای بسیار بالا شناخته میشود و دارای تعداد پیکسلهای فوقالعاده زیادی در هر اینچ فضای نمایشگر است. این باعث میشود تا تصاویر با جزئیات بسیار بالا و کیفیت بصری استثنایی نمایش داده شوند.
استفاده از 4K Ultra HD بهخصوص برای کارهای حرفهای مانند ویرایش تصاویر باکیفیت بالا، ویرایش و تدوین ویدئوها با رزولوشن بالا، گیمینگ حرفهای یا تجربه تماشای فیلم باکیفیت سینمایی مناسب است. این نوع رزولوشن اغلب در مانیتورهای حرفهای، تلویزیونهای خانگی، و لپ تاپهای باتوجهبه نیازهای کاربران پیشرفته و حرفهای مورداستفاده قرار میگیرد.
رزولوشن به تعداد پیکسلها در هر اینچ فضای نمایشگر یا تصویر اطلاق میشود. پیکسلها نقاط ریزی هستند که تشکیل یک تصویر را میدهند و رزولوشن به تعداد این پیکسلها اشاره دارد. عبارت “رزولوشن” معمولاً با ابعاد عرض و ارتفاع تصویر به وحدت پیکسل (مانند 1920×1080 یا 3840×2160) ارتباط داده میشود.
برای مثال، اگر شما یک نمایشگر با رزولوشن 1920×1080 داشته باشید، این به این معناست که تصویر شما دارای ۱۹۲۰ پیکسل در افقی (عرض) و ۱۰۸۰ پیکسل در عمق (ارتفاع) است. در نتیجه، تصویر به طول و عرض این تعداد پیکسل محدود خواهد شد.
رزولوشن بالاتر معمولاً به معنای تصاویر با جزئیات بیشتر و کیفیت بالاتر است، اما نیاز به پردازش گرافیکی بیشتر نیز دارد. انتخاب رزولوشن مناسب بستگی به نیازها و کاربری مدنظر دارد.
IPS (In-Plane Switching)، VA (Vertical Alignment) و TN (Twisted Nematic) سه فناوری متداول در صنعت نمایشگرهای مایحتاج هستند. هرکدام از این فناوریها دارای ویژگیها و مزایا مختلفی هستند که بستگی به نیازها و ترجیحات کاربران دارد. در زیر، مقایسهای کلی بین این سه نوع فناوری آورده شده است:
IPS (In-Plane Switching):
مزایا: زاویه دید بسیار وسیع: IPS نسبت به VA و TN زاویه دید بسیار بزرگتری دارد. این به معنای این است که تصاویر از زوایا واگرا بهصورت واضح مشاهده میشوند. کیفیت رنگ بالا: IPS تصاویر با رنگهای دقیق و واقعی ارائه میدهد. وفاداری به رنگ: تغییرات کم در رنگ و کیفیت تصویر را در طول زمان نشان میدهد.
معایب: زمان پاسخگویی بیشتر: IPS معمولاً زمان پاسخگویی کمتری نسبت به TN ندارد که برای گیمینگ حرفهای ممکن است مهم باشد. هزینه بالا: معمولاً نمایشگرهای IPS گرانتر هستند.
VA (Vertical Alignment):
مزایا: نسبت کنتراست بالا: VA دارای نسبت کنتراست بالاتری نسبت به IPS و TN است. زمان پاسخگویی بهتر از IPS: معمولاً VA نسبت به IPS زمان پاسخگویی کمتری دارد.
معایب: زاویه دید محدودتر نسبت به IPS: زاویه دید VA کمتر از IPS است. مشکل Ghosting: در برخی مدلها، ممکن است مشاهده مشکلاتی مانند ghosting (پدیده نمایش حاشیههای سایهای) باشد.
TN (Twisted Nematic):
مزایا: زمان پاسخگویی بسیار کم: TN دارای زمان پاسخگویی بسیار کوتاهتری نسبت به IPS و VA است که آن را برای گیمینگ مناسب میکند. هزینه پایین: نمایشگرهای TN معمولاً ارزانتر هستند.
معایب: زاویه دید محدود: TN نسبت به IPS و VA زاویه دید محدودتری دارد. کیفیت رنگ کمتر: TN بهطورکلی رنگها را کمتر دقیق نمایش میدهد.
باتوجهبه نیازها و استفاده مدنظر، انتخاب بین این سه فناوری ممکن است متغیر باشد. برای کاربران حرفهای گرافیکی یا تجربه تماشای باکیفیت، IPS ممکن است انتخاب مناسبی باشد. برعکس، برای گیمرها که به زمان پاسخگویی سریع و هزینه کمتوجه دارند، نمایشگرهای TN گزینه خوبی باشند. VA نیز برای کسانی که به دنبال ترکیبی از نسبت کنتراست بالا و زمان پاسخگویی مناسب هستند، گزینه معقولی است.
نمایشگرهای TN (Twisted Nematic) از فناوری LCD استفاده میکنند و بهعنوان یکی از انواع نمایشگرهای فوقالعاده پرکاربرد در بازار شناخته میشوند. در ادامه ویژگیها و مشخصات این نوع نمایشگرها را بررسی خواهیم کرد:
زمان پاسخگویی سریع: نمایشگرهای TN دارای زمان پاسخگویی بسیار کمتری نسبت به فناوریهای دیگر مانند IPS و VA هستند. این ویژگی آنها را برای گیمینگ و فیلمهای سریع جلوه بخشیده و از پدیدههای مانند ghosting (پدیده نمایش حاشیههای سایهای) کاسته میشود.
هزینه کمتر: نمایشگرهای TN بهطورکلی از نظر هزینه ارزانتر هستند که آن را به گزینهای مناسب برای افرادی با بودجه محدود تبدیل کرده است.
زاویه دید محدود: یکی از معایب اصلی نمایشگرهای TN، زاویه دید محدود آنهاست. تصاویر در زوایا واگرا بهصورت واضح مشاهده نمیشوند و این مشکل بهخصوص در صورت تماشای تصاویر از زاویههای مختلف بروز میکند.
کیفیت رنگ متوسط: نمایشگرهای TN معمولاً در کیفیت رنگ پایینتری نسبت به فناوریهای IPS و VA قرار دارند. این مسئله ممکن است برای کاربرانی که به تدوین تصاویر یا کارهای گرافیکی حرفهای علاقه دارند مهم باشد.
کاربری گیمینگ: به علت زمان پاسخگویی سریع، نمایشگرهای TN به طور گسترده در صنعت گیمینگ استفاده میشوند. این نمایشگرها اغلب در مانیتورهای گیمینگ با نرخ تازهسازی بالا و زمان پاسخگویی فوقالعاده مناسب قرار میگیرند.
نمایشگرهای TN انتخاب خوبی برای کاربرانی هستند که به دنبال هزینه کم و زمان پاسخگویی سریع برای گیمینگ هستند، اما باید توجه داشته باشند که محدودیتهایی نظیر زاویه دید ممکن است برای برخی از کاربران مهم باشند.
نمایشگرهای IPS (In-Plane Switching) یک نوع فناوری LCD هستند که برخی ویژگیها و مزایا را نسبت به سایر فناوریها مانند TN (Twisted Nematic) و VA (Vertical Alignment) ارائه میدهند. در ادامه، ویژگیها و مشخصات مهم نمایشگرهای IPS را بررسی خواهیم کرد:
زاویه دید وسیع: یکی از ویژگیهای برجسته نمایشگرهای IPS، زاویه دید بسیار وسیع آنهاست. این به این معناست که تصاویر از زوایا واگرا بهصورت واضح مشاهده میشوند. این ویژگی آن را برای کاربرانی که میخواهند تصویر را از زوایای مختلف مشاهده کنند، بسیار مناسب میکند.
کیفیت رنگ بالا: نمایشگرهای IPS معمولاً کیفیت رنگ بسیار بالایی دارند و توانایی ارائه رنگهای دقیق و واقعی را دارند. این امر آنها را برای ویرایش تصاویر، تدوین ویدئو، و کارهای گرافیکی حرفهای مناسب میکند.
وفاداری به رنگ: نمایشگرهای IPS به وفاداری به رنگ شهود دارند و تغییرات کمی در کیفیت تصویر را در طول زمان نشان میدهند.
زمان پاسخگویی مناسب: در سالهای اخیر، تکنولوژی IPS بهبودهای زیادی در زمینه زمان پاسخگویی داشته است، اما هنوز نمیتواند با سرعت نمایشگرهای TN برابری کند. بااینحال، نمایشگرهای IPS حالا برای گیمینگ نیز مناسب شدهاند.
هزینه متوسط تا بالا: هرچند که قیمت نمایشگرهای IPS بیشتر از نمایشگرهای TN گرانتر است، اما این مقدار معمولاً باکیفیت بالای تصویر و ویژگیهای پیشرفته آن تطابق دارد.
نمایشگرهای IPS برای کاربران حرفهای گرافیکی، تدوینگرها، و افرادی که به کیفیت بالای تصویر و زاویه دید وسیع نیاز دارند، گزینه عالی ایجاد میکنند. این نمایشگرها همچنین در زمینه گیمینگ و تجربه کاربری خوبی ارائه میدهند.
نمایشگرهای VA (Vertical Alignment) نیز یکی از فناوریهای LCD هستند و دارای ویژگیها و مزایای خود هستند. در ادامه، ویژگیها و ویژگیهای مهم نمایشگرهای VA را بررسی خواهیم کرد:
نسبت کنتراست بالا: یکی از ویژگیهای برجسته نمایشگرهای VA، نسبت کنتراست بالای آنهاست. این به این معناست که بخشهای تاریک تصویر بهخوبی تفکیک میشوند و تصاویر با جزئیات بیشتری نمایش داده میشوند.
زاویه دید متوسط: زاویه دید نمایشگرهای VA متوسط است، بیشتر از TN ولی کمتر از IPS. این بدین معناست که تصاویر در زوایا واگرا بهتر از TN، اما کمتر از IPS قابلمشاهده هستند.
کیفیت رنگ خوب: نمایشگرهای VA توانایی ارائه کیفیت رنگ خوبی دارند. تصاویر با رنگهای دقیق و واقعی نمایش داده میشوند.
زمان پاسخگویی متوسط: زمان پاسخگویی نمایشگرهای VA متوسط است. این به معنای این است که این نمایشگرها برای گیمینگ میتوانند قابلقبول باشند، اما ممکن است در برخی موارد، مانند بازیهای با سرعت بالا، کمی ghosting (پدیده نمایش حاشیههای سایهای) را نشان دهند.
هزینه متوسط: هرچند نمایشگرهای VA معمولاً از TN گرانتر هستند، اما از IPS ارزانتر هستند.
کاربری گیمینگ: برخی از نمایشگرهای VA بهخوبی برای گیمینگ مناسب هستند، اما بسته به نیازها و ترجیحات شخصی ممکن است به گزینههای دیگر نظیر نمایشگرهای TN یا IPS ترجیح داده شود.
نمایشگرهای VA برای کاربرانی که به دنبال نسبت کنتراست بالا و کیفیت رنگ خوب هستند و به مقدار کمی از زاویه دید محدودنگرانی ندارند، گزینه مناسبی هستند. این نمایشگرها بهطورکلی برای تماشای فیلم، تدوین تصاویر، و استفادههای گیمینگ معمولاً مناسب هستند.
نسبت کنتراست یکی از مهمترین مشخصههای نمایشگرها است که در تعریف کیفیت تصویر تأثیرگذار است. این مفهوم به تفاوت بین شدت نوری قسمتهای تاریک و روشن در یک تصویر اشاره دارد و بهعنوان نسبت بین حداکثر شدت نور سفید (قسمت روشن) و حداقل شدت نور سیاه (قسمت تاریک) در یک تصویر اندازهگیری میشود.
یک نسبت کنتراست بالا نشاندهنده تفاوت شدید بین نقاط تاریک و روشن در تصویر است که موجب بهبود ویژگیهای تصویری مانند جزئیات و وضوح میشود. برای نمونه، اگر یک تصویر نسبت کنتراست بالا داشته باشد، اجسام و حاشیهها بهوضوح تشخیص داده میشوند.
در مورد نسبت کنتراست، معیارهای متفاوتی وجود دارند:
نسبت کنتراست دینامیکی (Dynamic Contrast Ratio): این معیار نسبت کنتراستی است که باتوجهبه تغییرات خودکار نور پسزمینه (backlight) یا شدت نور پیشزمینه (foreground) به دست میآید. این نسبت کنتراست میتواند در شرایط محیطی با تغییرات نوری متفاوت مفید باشد.
نسبت کنتراست استاتیک (Static Contrast Ratio): این معیار نسبت کنتراست بین حداکثر و حداقل شدت نور در یکزمان مشخص (بدون درنظرگرفتن تغییرات نوری) است. بیشتر مشخصههای نسبت کنتراست که در مشخصات فنی نمایشگرها ذکر میشود، به نسبت کنتراست استاتیک اشاره دارند.
مقادیر نسبت کنتراست معمولاً با عدد یا نسبت آزمایش میشوند (مثل ۱۰۰۰:۱). اعداد بزرگتر نسبت کنتراست بهبود کیفیت تصویر را نشان میدهند، اما برخی نکات دیگر نیز بر تجربه کلی تأثیر گذار هستند، از جمله نوع فناوری نمایشگر (مانند IPS، TN یا VA) و شرایط نوری محیط.
نسبت کنتراست یکی از مهمترین مشخصههای نمایشگرها است که در تعریف کیفیت تصویر تأثیرگذار است. این مفهوم به تفاوت بین شدت نوری قسمتهای تاریک و روشن در یک تصویر اشاره دارد و بهعنوان نسبت بین حداکثر شدت نور سفید (قسمت روشن) و حداقل شدت نور سیاه (قسمت تاریک) در یک تصویر اندازهگیری میشود.
یک نسبت کنتراست بالا نشاندهنده تفاوت شدید بین نقاط تاریک و روشن در تصویر است که موجب بهبود ویژگیهای تصویری مانند جزئیات و وضوح میشود. برای نمونه، اگر یک تصویر نسبت کنتراست بالا داشته باشد، اجسام و حاشیهها بهوضوح تشخیص داده میشوند.
در مورد نسبت کنتراست، معیارهای متفاوتی وجود دارند:
نسبت کنتراست دینامیکی (Dynamic Contrast Ratio): این معیار نسبت کنتراستی است که باتوجهبه تغییرات خودکار نور پسزمینه (backlight) یا شدت نور پیشزمینه (foreground) به دست میآید. این نسبت کنتراست میتواند در شرایط محیطی با تغییرات نوری متفاوت مفید باشد.
نسبت کنتراست استاتیک (Static Contrast Ratio): این معیار نسبت کنتراست بین حداکثر و حداقل شدت نور در یکزمان مشخص (بدون درنظرگرفتن تغییرات نوری) است. بیشتر مشخصههای نسبت کنتراست که در مشخصات فنی نمایشگرها ذکر میشود، به نسبت کنتراست استاتیک اشاره دارند.
مقادیر نسبت کنتراست معمولاً با عدد یا نسبت آزمایش میشوند (مثل ۱۰۰۰:۱). اعداد بزرگتر نسبت کنتراست بهبود کیفیت تصویر را نشان میدهند، اما برخی نکات دیگر نیز بر تجربه کلی تأثیرگذار هستند، از جمله نوع فناوری نمایشگر (مانند IPS، TN یا VA) و شرایط نوری محیط.
سیاهوسفید بهعنوان دورنگ اصلی در طیف رنگی شناخته میشوند و در بسیاری از زمینهها اهمیت دارند. در زیر، اهمیت سیاهوسفید در برخی از زمینهها را بررسی میکنیم:
تصویربرداری و عکاسی:
عمق و حساسیت: تصاویر سیاهوسفید معمولاً به دلیل عدم وجود رنگها، بر دقت و جزئیات تمرکز دارند. این نوع تصاویر بهخوبی قادرند حالتها، روابط و نواحی سایه و نور را نشان دهند.
هنری و احساسی: تصاویر سیاهوسفید اغلب احساسات و حالات انسانی را بهخوبی به تصویر میکشند. این رنگها ممکن است در ایجاد احساساتی چون ملال، خوشحالی، غم و اندوه مؤثر باشند.
طراحی گرافیکی و هنر:
استخدام کنتراست: در طراحی گرافیکی، استفاده از سیاهوسفید میتواند بهعنوان یک وسیله برای تأکید بر کنتراست و جداکردن المانها از یکدیگر استفاده شود.
تبلیغات و لوگوها: برخی لوگوها و تصاویر تبلیغاتی از سیاهوسفید برای ایجاد تأثیر و اصالت استفاده میکنند.
سینما و فیلمسازی:
سبک فیلمهای سیاهوسفید: برخی از فیلمهای معروف و کلاسیک از تصویربرداری سیاهوسفید بهره میبرند. این استفاده معمولاً باهدف ایجاد حس و تجربه خاصی برای تماشاگران انجام میشود.
استفاده از سایه و نور: در فیلمسازی سیاهوسفید، تأثیرات سایه و نور بهعنوان عناصر مهمی برای ایجاد اثرات دراماتیک و تأثیرگذار بررسی میشوند.
مد و طراحی لباس:
شیک و زیبایی: استفاده از سیاهوسفید در طراحی لباس و مد بهعنوان یک کمالی برخوردار از شیکترین و جذابترین رنگها است. این دورنگ اغلب بااصالت و زیبایی در طراحیهای لباس همراه هستند.
هرچند که این تأثیرات مثبت و مهم هستند، اما باید توجه داشت که هر زمینهای نیازمند تنوع و تعادل رنگی است و استفاده از سایر رنگها نیز جهت غنیتر کردن تجربه انسانی از اهمیت خاصی برخوردار است.
استانداردهای sRGB و AdobeRGB دو استاندارد رنگی هستند که در عکاسی دیجیتال، طراحی گرافیک، و نمایش تصاویر برای چاپ مورداستفاده قرار میگیرند. این استانداردها به تعیین گستره رنگی (فضای رنگی) تصاویر اشاره دارند. در زیر توضیحات بیشتری در مورد هر یک از این استانداردها آورده شده است:
sRGB (Standard Red Green Blue):
استفاده معمولی: sRGB یک استاندارد رایج در عکاسی دیجیتال و نمایش تصاویر بر روی اینترنت است. این استاندارد اغلب برای تصاویری که برای نمایش در مرورگرها، اشتراکگذاری در شبکههای اجتماعی، و نمایشگرهای معمولی استفاده میشوند، مناسب است.
گستره رنگی: sRGB یک گستره رنگی استانداردی با تعداد محدودی رنگ را تعریف میکند که معمولاً برای مصارف معمولی کافی است.
AdobeRGB (1998):
برای چاپ و ویرایش حرفهای: AdobeRGB بهعنوان یک فضای رنگی بزرگتر و حرفهایتر نسبت به sRGB شناخته میشود. این فضای رنگی بهخصوص برای تصاویری که برای چاپ و ویرایش حرفهای استفاده میشوند، مناسب است.
گستره رنگی: AdobeRGB دارای یک گستره رنگی بزرگتر از sRGB است که بهعنوان نتیجه، توانایی نمایش رنگهای متنوعتر و دقت بالاتری در تصاویر را فراهم میکند.
نکته مهم: اگر تصاویر شما بهمنظور نمایش آنلاین یا در دستگاههای معمولی استفاده میشوند، sRGB ممکن است کافی باشد. اما اگر به چاپ حرفهای نیاز دارید یا تصاویر شما بهدقت بالا و رنگهای دقیق نیاز دارند، ممکن است مفید باشد از AdobeRGB استفاده کنید. برای تجربه بهتر، مهم است که دستگاه نمایش (مانیتور) و سایر وسایل مرتبط با استاندارد استفاده شده هماهنگ باشند.
یکنواختی طیف رنگ به میزان توزیع یکنواخت رنگها در یک فضای رنگی مشخص اشاره دارد. این مفهوم نشاندهنده توزیع متساوی رنگها در طیف رنگ است، بهگونهای که هیچ تمایلی به تغییرات یا نواحی خاصی در طیف رنگ وجود نداشته باشد.
یکنواختی طیف رنگ در زمینههای مختلف اهمیت دارد:
عکاسی و تصویربرداری:
در عکاسی، یکنواختی طیف رنگ به معنای داشتن توازن مناسب بین رنگها و اجتناب از داشتن نواحی خاص یا نقاطی در تصویر که برخی از رنگها بیش از حد دیده میشوند است. دوربینها و لنزهای باکیفیت معمولاً بهبود یکنواختی طیف رنگ را ارتقا میدهند تا تصاویر با رنگهای طبیعی و تعادل احساس شوند.
طراحی گرافیکی:
در طراحی گرافیکی، یکنواختی طیف رنگ میتواند به زیبایی تصاویر و طراحیها کمک کند. این امر به ایجاد احساس تعادل و هماهنگی در کارهای گرافیکی کمک میکند.
نمایشگرها و مانیتورها:
در مانیتورها، یکنواختی طیف رنگ به ایجاد تصاویر باکیفیت و دقیق میکند. مانیتورهای با ویژگیهای کمکننده نور آبی و کالیبره شده میتوانند یکنواختی طیف رنگ را تضمین کنند.
چاپگرها و چاپ:
در چاپ، یکنواختی طیف رنگ به معنای داشتن یک پرینت یکنواخت و بدون تغییرات چشمگیر در رنگها است. این امر بهبود کیفیت چاپ و وفاداری به رنگ اصلی را فراهم میکند.
نمایش رنگها در دیوارهای معماری:
در معماری داخلی یا خارجی، استفاده از رنگها به یکنواختی و توازن بین محیط و مصرفکننده کمک میکند. انتخاب رنگهایی با یکنواختی طیف میتواند به زیبایی و هماهنگی کلی محیط کمک کند.
در کل، یکنواختی طیف رنگ در تصاویر و محصولات گرافیکی بهعنوان یک ویژگی مهم موردتوجه قرار میگیرد تا تأثیر بهتری روی تجربه بصری کاربران و تماشاگران داشته باشد.
HDR مخفف High Dynamic Range یا دامنه پویایی بالاست و یک تکنولوژی است که در تصویربرداری، نمایش تصاویر، ویدئوها، و بازیهای رایانهای مورداستفاده قرار میگیرد. این تکنولوژی اهمیت زیادی در بهبود کیفیت تصاویر و ویدئوها دارد. در زیر توضیحات بیشتری در مورد HDR آورده شده است:
دامنه پویایی (Dynamic Range):
مفهوم: دامنه پویایی به تفاوت بین سطوح نوری کمترین تا بیشترین مقداری از نور را در یک تصویر یا صحنه اشاره دارد. دامنه پویایی بیشتر به این معناست که تصویر میتواند جزئیات هم در نقاط تاریک و روشن را بهخوبی نمایش دهد. اهمیت: افزایش دامنه پویایی منجر به تصاویر باکیفیت بهتر و واقعیتر میشود. در تصاویر HDR، جزئیات در سایهها و نقاط روشن بهتر حفظ میشوند.
تکنولوژی HDR:
تفاوت با رایگان ویدئو و تصویرهای استاندارد: در تکنولوژی HDR، اطلاعات نوری با دامنه پویایی بیشتر ضبط یا نمایش میشوند. این اطلاعات از طریق تصاویر با رزولوشن بالا، نسبت کنتراست بالا، و تفاوت رنگ بیشتر به ما منتقل میشوند. فرایند نمایش: در تلویزیونها و نمایشگرهای HDR، از تکنولوژیهای خاصی مانند local dimming (کاهش نور محلی) و تکنولوژیهای نمایش رنگ بهبودیافته برخوردارند.
استانداردهای HDR:
HDR10: یکی از رایجترین استانداردهای HDR است که توسط بسیاری از تولیدکنندگان تلویزیون و دستگاههای پخش ویدئویی پشتیبانی میشود.
Dolby Vision: یک استاندارد HDR پیشرفتهتر است که اطلاعات دینامیک HDR را فراهم میکند و توسط برخی تلویزیونها و سرویسهای استریمینگ پشتیبانی میشود.
اهمیت HDR: استفاده از تکنولوژی HDR در تصویربرداری و نمایش تصاویر ویدئویی باعث ایجاد تجربه بصری فوقالعادهتر و واقعیتر برای تماشاگران میشود. این تکنولوژی در تصاویر و ویدئوهایی که با نواحی تاریک و روشن شدید روبهرو هستند، تأثیر بسزایی دارد.
نرخ تازهسازی (Refresh Rate) نمایشگر، تعداد فریمهایی است که نمایشگر در هر ثانیه نشان میدهد و به واحد هرتز (Hz) اندازهگیری میشود. بهعبارتدیگر، نرخ تازهسازی نشاندهنده تعداد باری است که تصاویر روی نمایشگر تغییر میکنند و برای نمایش تصاویر حرکتی، افزایش نرخ تازهسازی اهمیت دارد.
نرخ تازهسازی در عدد هرتز نمایش داده میشود. برخی از نرخهای تازهسازی معمول در بازار عبارتاند از:
60Hz: این یکی از نرخهای تازهسازی رایج است و در اکثر نمایشگرها و تلویزیونها مشاهده میشود. تصاویر بر روی این نمایشگرها باکیفیت خوبی نمایش داده میشوند.
120Hz و 144Hz: نمایشگرهای با نرخ تازهسازی بالاتر از 60Hz مناسب برای بازیهای رایانهای و کاربردهایی هستند که نیاز به پاسخگویی سریع و تصاویر حرکتی باکیفیت دارند.
240Hz و بالاتر: برخی نمایشگرها و مانیتورها نیز نرخهای تازهسازی 240Hz و حتی بالاتر را ارائه میدهند که بهخصوص در مسابقات بازیهای رایانهای و کاربردهای حرکتی مثل ویرایش ویدئویی ممکن است استفاده شوند.
اهمیت نرخ تازهسازی:
تجربه بازی: در بازیهای رایانهای، نرخ تازهسازی بالا میتواند بهبود قابلتوجهی در تجربه بازی ایجاد کند و از مشکلات مرتبط با تصاویر محو و افت کیفیت در سرعت بالا جلوگیری کند.
ویرایش ویدئو و تصاویر متحرک: در کاربردهای ویرایش ویدئو و تصاویر متحرک، نرخ تازهسازی بالا میتواند کمک کند تا جزئیات حرکتی بهخوبی نمایش داده شود.
کیفیت تصاویر حرکتی: برای تصاویر حرکتی، نرخ تازهسازی بالا میتواند از جلوگیری از افت کیفیت و پدیدههای مرتبط با میانفریمینگ (motion blur) جلوگیری کند.
کاربردهای حرفهای: در برخی از کاربردهای حرفهای مانند طراحی گرافیکی، ویرایش تصاویر و چاپ حرفهای، نرخ تازهسازی بالا میتواند به کیفیت نمایش تصاویر کمک کند.
توجه داشته باشید که تجربه کاربری بهبود پیدا میکند اگر نرخ تازهسازی نمایشگر با سرعت بالاتری (مانند 120Hz یا بالاتر) باشد، اما در برخی موارد عمومی ممکن است این تفاوت به چشم نخور باشد، بهخصوص اگر محتوا بهاندازه کافی پویا نباشد.
انتخاب بهترین رزولوشن (وضوح) صفحهنمایش برای هر فرد، بستگی به نیازها و کاربردهای خاص افراد دارد. در ادامه توضیحاتی در مورد بهترین رزولوشن برای موارد مختلف آورده شده است:
برای مصارف عمومی:
برای استفاده روزمره از رایانه، تماشای ویدئوها، گشتوگذار در اینترنت و استفاده از نرمافزارهای آفیس، رزولوشن Full HD (1920×1080) معمولاً کافی است. این رزولوشن به ترتیبی خوبی تصاویر با جزئیات مناسبی ارائه میدهد.
برای بازیهای رایانهای:
در بازیهای رایانهای که به گرافیک بالا و تصاویر جزئیات بالا احتیاج دارند، مانند بازیهای AAA، استفاده از رزولوشنهای بالاتر مانند Quad HD (2560×1440) یا 4K Ultra HD (3840×2160) توصیه میشود. این رزولوشنها تصاویر با وضوحبالا و جزئیات دقیقتر ارائه میدهند.
برای کارهای طراحی گرافیکی و ویرایش تصاویر:
در کارهای حرفهای مانند طراحی گرافیکی، ویرایش تصاویر، و ایجاد محتوای چندرسانهای، رزولوشنهای بالاتر مانند Quad HD یا 4K میتوانند ابزارهای مفیدی باشند. این رزولوشنها به افراد کمک میکنند تا جزئیات دقیقتری را مشاهده و ویرایش کنند.
برای کاربران تخصصی و صنایع خاص:
برخی از حوزههای صنعتی نیازمند رزولوشنهای خاص و بالا هستند، بهعنوانمثال در حوزه پزشکی یا تحقیقات علمی. در این موارد، ممکن است نیاز به نمایش جزئیات بسیار بالا باشد و رزولوشنهای 4K یا بیشتر برای استفادههای خاص مفید باشند.
توجه داشته باشید که همچنین عوامل دیگری نظیر اندازه فیزیکی صفحهنمایش، نوع نمایشگر (IPS، TN، VA و غیره)، و نرخ تازهسازی نمایشگر نیز در انتخاب بهترین تجربه تصویری تأثیرگذار هستند.
اندازه متوسط صفحهنمایش:
اکثر مانیتورهای با رزولوشن Full HD در اندازههای متوسط تا بزرگ موجود هستند که مناسب برای کارهای اداری و آکادمیک است. این اندازه صفحهنمایش به کاربر امکان میدهد تا بیشتر از یک پنجره یا سند را در کنار هم باز کند.
سازگاری بامحتوا و نرمافزارهای اداری:
اکثر نرمافزارهای اداری و آکادمیک بهخوبی با رزولوشن Full HD سازگار هستند. بهاینترتیب، محتوا نمایشی مانیتور بهدرستی نمایش داده میشوند و کاربر تجربه کاری بهتری خواهد داشت.
قیمت مقرونبهصرفه:
مانیتورها با رزولوشن Full HD معمولاً از لحاظ قیمت مقرونبهصرفهتر هستند نسبت به رزولوشنهای بالاتر مانند Quad HD یا 4K. این موضوع مهم است، خصوصاً اگر برنامه شما انجام کارهای اصلی مانند نگارش متن، مرور وب، یادداشتبرداری و استفاده از ابزارهای اداری باشد.
کاربری چندمنظوره:
رزولوشن Full HD مناسب برای کاربری چندمنظوره است، از جمله مرور وب، مکاتبات اداری، تدوین متون، مشاهده اسلایدها و فیلمهای آموزشی که تمام این کارها در یک محیط اداری یا آکادمیک انجام میشوند.
مهم است که توجه داشته باشید که عوامل دیگر نظیر نوع نمایشگر (IPS، TN، VA) و نرخ تازهسازی نیز در انتخاب صحیح یک مانیتور برای کارهای اداری تأثیرگذار هستند.
برای کارهای گرافیکی که اغلب نیاز بهدقت بالا و جزئیات دقیق دارند، انتخاب رزولوشن مناسب بسیار اهمیت دارد. رزولوشن بالا میتواند به طراحان گرافیک و ویراستاران تصاویر کمک کند تا جزئیات بیشتری را مشاهده و ویرایش کنند. در زیر توضیحاتی در مورد بهترین رزولوشن برای کارهای گرافیکی آورده شده است:
Quad HD (2560×1440):
رزولوشن Quad HD مناسب برای بسیاری از کارهای گرافیکی است. این رزولوشن از لحاظ تعادل بین دقت و اندازه صفحهنمایش بهخوبی مناسب است و بسیاری از مانیتورها و لپ تاپهای گرافیکی با این رزولوشن عرضه میشوند.
4K Ultra HD (3840×2160):
رزولوشن 4K Ultra HD باعث ارائه جزئیات بسیار بیشتری در تصاویر میشود. این رزولوشن برای پروژههای گرافیکی حرفهای و ویرایش تصاویر باکیفیت بالا بسیار مناسب است. اما توجه داشته باشید که نیاز به سیستم قدرتمندتری برای پردازش تصاویر با رزولوشن 4K دارید.
5K و 6K:
برای پروژههای گرافیکی بزرگتر و مواردی که نیاز به رزولوشن بسیار بالاتری دارند، مانیتورها با رزولوشن 5K (5120×2880) یا 6K (6144×3456) نیز وجود دارند. این رزولوشنها برای پروژههای حرفهای و ویرایش تصاویر بادقت فوقالعاده مناسب هستند.
نوع کارهای گرافیکی:
در نهایت، انتخاب رزولوشن بستگی به نوع کارهای گرافیکی دارد. برای طراحی گرافیک و لوگوها، Quad HD معمولاً کافی است. اما برای ویرایش تصاویر با جزئیات دقیق، 4K یا رزولوشنهای بالاتر توصیه میشوند.
توجه داشته باشید که عوامل دیگری نظیر نوع نمایشگر (IPS، TN، VA) و نرخ تازهسازی نیز در انتخاب بهترین تجربه گرافیکی تأثیرگذار هستند. همچنین، مهم است که دستگاه نمایش شما از توانایی کار با رزولوشن انتخابی پشتیبانی کند و دستگاه سیستم شما مناسب برای پردازش تصاویر با رزولوشن بالا باشد.
Full HD (1920×1080):
رزولوشن Full HD برای بسیاری از گیمرها مناسب است، بهویژه اگر نرخ تازهسازی بازیها بالا باشد. این رزولوشن به تعادل مناسبی بین کیفیت تصویر و نرخ فریم میانگین دستیافته است. این رزولوشن بهخوبی بر روی اکثر سیستمها کار میکند و اکثر بازیها از آن پشتیبانی میکنند.
Quad HD (2560×1440):
رزولوشن Quad HD مناسب برای گیمینگ حرفهای است. این رزولوشن باعث ارائه تصاویر باکیفیت بالا و جزئیات دقیقتر میشود. اگر سیستم شما قادر به پردازش تصاویر با رزولوشن بالاتر و نرخ فریم مناسب است، این رزولوشن گزینه خوبی است.
4K Ultra HD (3840×2160):
رزولوشن 4K Ultra HD تصاویر بادقت فوقالعاده و جزئیات بسیار بالا ارائه میدهد. این رزولوشن مخصوصاً برای گیمرهای حرفهای و تجربه بازیهای VR (واقعیت مجازی) که نیاز به تصاویر با وضوحبالا دارند، مناسب است. بااینحال، برای این رزولوشن، نیاز به یک سیستم قدرتمند برای حفظ نرخ فریم بالا است.
هر چه نرخ تازهسازی صفحهنمایش بیشتر باشد (مانند 120Hz یا 144Hz)، حرکات در بازیها بهصورت نرمتر و بدون تراکم نمایش داده میشوند؛ بنابراین، برای گیمینگ، همچنین نرخ تازهسازی نیز اهمیت دارد.
در نهایت، انتخاب بهترین رزولوشن برای گیمینگ به میزان ترجیحات شما و توانمندی سیستمتان بستگی دارد. همچنین، اگر سیستم شما قادر به اجرای بازیها با رزولوشن بالا و نرخ فریم مناسب است، انتخاب یک رزولوشن بالاتر ممکن است تجربه گیمینگ شما را بهبود بخشد.
برای فهمیدن رزولوشن صفحهنمایش لپ تاپ، شما میتوانید از چندین راه استفاده کنید:
در ویژگیهای سیستم:
در ویندوز:
با راست کلیک بر روی دسکتاپ و انتخاب “تنظیمات نمایش”. به قسمت “تنظیمات” بروید. در بخش “نمایش”، رزولوشن صفحهنمایش نمایش داده میشود.
در مک:
روی “ترتیب” بروید. در تب “نمایش”، رزولوشن صفحهنمایش نمایش داده میشود.
استفاده از دستورات سیستم:
در ویندوز:
از دستور dxdiag استفاده کنید. در پنجره باز شده، به تب “صفحهنمایش” بروید و رزولوشن را ببینید.
در مک:
از دستور system_profiler SPDisplaysDataType استفاده کنید. در اطلاعات نمایشگر، رزولوشن را ببینید.
بررسی روی خود صفحهنمایش:
بسیاری از لپ تاپها در بالای صفحهنمایش یک استیکر دارند که اطلاعات فنی مانند رزولوشن را نشان میدهد.
استفاده از تنظیمات سیستم:
بسیاری از لپ تاپها یک کلید یا دستگاه کنترل برای تنظیم رزولوشن صفحهنمایش دارند. این تنظیمات معمولاً در منوی تنظیمات یا با فشردن یکی از کلیدهای میانبر (مثل Fn + F5 یا Fn + F6) قابلدسترسی هستند.
استفاده از نرمافزارهای مدیریت نمایشگر:
برخی از نرمافزارهای مدیریت نمایشگر ممکن است اطلاعات دقیقی از جمله رزولوشن را نمایش دهند. برخی از مثالها شامل نرمافزارهای مدیریت گرافیک از تولیدکنندگان مانند NVIDIA یا AMD هستند.
با استفاده از یکی از راهکارهای فوق، شما میتوانید بهراحتی رزولوشن صفحهنمایش لپ تاپ خود را بفهمید.
رزولوشن بالاتر بهطورکلی به معنای تعداد پیکسلها در هر اینچ صفحهنمایش است و معمولاً با اعدادی مانند 1920×1080 (Full HD)، 2560×1440 (Quad HD)، 3840×2160 (4K Ultra HD) و غیره اندازهگیری میشود. افزایش رزولوشن ممکن است باعث بهبود کیفیت تصویر شود، اما این موضوع تنها یک جنبه از معیارهای ارزیابی کیفیت تصویر است.
افزایش رزولوشن به معنای افزایش تعداد پیکسلها در یک فضای مشخص است که این میتواند به نمایش جزئیات بیشتر و تصاویر با وضوح بالاتر منجر شود. اما برای ارزیابی کلیت کیفیت تصویر، باید به عوامل دیگری همچون نوع نمایشگر، فناوری نمایشگر (مثل IPS یا TN)، نسبت کنتراست، روشنایی، و توانایی نمایش رنگها نیز توجه کرد.
بهعنوانمثال:
نوع نمایشگر:
تکنولوژیهای مختلف نمایشگر (مثل IPS، TN، VA) اختلافاتی در کیفیت تصویر ارائه میدهند. برخی از تکنولوژیها مانند IPS به رنگها و زاویه دید بهتری میپردازند.
نسبت کنتراست:
نسبت کنتراست نیز تأثیر مهمی بر کیفیت تصویر دارد. نمایشگرهای با نسبت کنتراست بالاتر قابلیت نمایش سطوح تاریک و روشن در تصویر را بهبود میبخشند.
روشنایی:
روشنایی نیز در ارائه تصاویر باکیفیت مهم است. نمایشگرهای با روشنایی مناسب میتوانند تصاویر را به شکل واضحتر و روشنتر نمایش دهند.
توانایی نمایش رنگ:
دقت و توانایی نمایش رنگها نیز بر کیفیت تصویر تأثیرگذار است. مانیتورهای با توانایی نمایش رنگهای بیشتر (مثل مانیتورهای با پشتیبانی از فضای رنگی sRGB یا AdobeRGB) میتوانند رنگها را بادقت بیشتری نمایش دهند.
بنابراین، برای ارزیابی کلیت کیفیت تصویر، بهتر است به ترکیبی از این عوامل توجه کنید و تنها به افزایش رزولوشن بهتنهایی اکتفا نکنید.
ارزش یک لپ تاپ با رزولوشن بالاتر یا هر ویژگی دیگری به میزان نیازها و استفادههای خاص شما بستگی دارد. افزایش رزولوشن میتواند تجربه تصویری را بهبود بخشد، اما این تنها یک عامل از عواملی است که باید در نظر گرفته شود. در ادامه به برخی نکاتی که ممکن است در ارزیابی ارزش یک لپ تاپ با رزولوشن بالاتر دخیل باشند، اشاره میشود:
نوع کاربری:
اگر لپ تاپ را برای کارهای روزمره، مثل مرور وب، نگارش متن، و تماشای ویدئوها استفاده میکنید، رزولوشن Full HD (1920×1080) معمولاً کافی است. افزایش رزولوشن ممکن است برای این کاربردها بهاندازه زیادی لازم نباشد.
کارهای گرافیکی و ویرایش تصویر:
اگر لپ تاپ برای کارهای گرافیکی، ویرایش تصاویر یا طراحی حرفهای استفاده میشود، رزولوشن بالاتر ممکن است به افزایش دقت و جزئیات در تصاویر کمک کند. در این موارد، Quad HD یا 4K Ultra HD میتوانند انتخاب مناسبی باشند.
گیمینگ:
در حالت گیمینگ، رزولوشن بالاتر میتواند تجربه بازی را بهبود بخشد، اما نیاز به یک سیستم قدرتمندتر برای پردازش تصاویر با رزولوشن بالا را همراه دارد.
قدرت پردازش و گرافیکی:
لپ تاپ با رزولوشن بالا بهتر است که باقدرت پردازش و گرافیکی مناسب همراه باشد تا بتواند بهخوبی با تصاویر با رزولوشن بالا کار کند.
زندگی باتری:
رزولوشن بالا ممکن است به مصرف باتری بیشتری منجر شود. اگر برای استفاده در حالتهای پرتابل و بدون اتصال به برق معمولاً استفاده میکنید، ممکن است نیاز به توازن میان کیفیت تصویر و زندگی باتری داشته باشید.
بهطورکلی، بررسی نیازها و استفادههای خود، اطلاعات تکنیکی دقیق لپ تاپ و داشتن توازن مناسب بین مشخصات مختلف، به شما کمک میکند تا انتخاب بهتری داشته باشید.
جمعبندی
رزولوشن نمایشگر:
- HD (1366×768) – 720p:
- رزولوشن ابتدایی با تعداد پیکسلهای 1366 در 768.
- مناسب برای لپ تاپهای کوچک و مصرف عمومی.
- Full HD (1920×1080) – 1080p:
- رزولوشن با تعداد پیکسلهای 1920 در 1080.
- استاندارد برای اکثر لپ تاپها و مناسب برای بیشتر کاربران.
- Quad HD (2560×1440) – 2K:
- رزولوشن با تعداد پیکسلهای 2560 در 1440.
- مناسب برای کارهای گرافیکی و ویرایش تصاویر.
- 4K Ultra HD (3840×2160) – 4K:
- رزولوشن با تعداد پیکسلهای 3840 در 2160.
- برای ویرایش تصاویر با کیفیت بالا و تجربه گیمینگ حرفهای.
مفاهیم تکنولوژی نمایشگر:
- نوع نمایشگر:
- TN (Twisted Nematic): زمان پاسخ سریع، اما زوایه دید محدود.
- IPS (In-Plane Switching): زوایه دید و رنگهای بیشتر، اما زمان پاسخ کمی کندتر.
- VA (Vertical Alignment): ترکیب ویژگیهای TN و IPS.
- نسبت کنتراست:
- نسبت میان سطوح روشن و تاریک در تصویر.
- افزایش نسبت کنتراست بهبود در کیفیت تصویر میآورد.
- روشنایی:
- واحد نوری در هر واحد فضای تصویری.
- روشنایی بالاتر منجر به تصاویر روشنتر میشود.
اطلاعات رنگ:
- sRGB و AdobeRGB:
- فضای رنگی مورد استفاده در تصاویر و گرافیک.
- AdobeRGB برای پروژههای گرافیکی حرفهای.
- یکنواختی طیف رنگ:
- توانایی نمایش یکنواخت رنگها در طول صفحه نمایش.
مفاهیم دیگر:
- HDR (High Dynamic Range):
- توانایی نمایش با دامنه پویایی بالا در تصاویر.
- برای تجربه گیمینگ و تماشای ویدئوها با کیفیت بالا.
- نرخ تازهسازی (Refresh Rate):
- تعداد فریمهایی که نمایشگر در هر ثانیه به روزرسانی میشود.
- نرخ تازهسازی بالا بهبود در تجربه گیمینگ میآورد.
- اهمیت سیاه و سفید:
- نسبت کنتراست بین سطوح سفید و سیاه در تصویر.
- تأثیرگذار در وضوح تصویر و تجربه تماشا.
- رزولوشن مناسب:
- انتخاب رزولوشن بر اساس نیازها و کاربردهای خاص.
- Full HD برای کارهای اداری و Quad HD یا 4K برای گرافیک و ویرایش تصاویر.
- باتری:
- افزایش رزولوشن ممکن است به مصرف باتری بیشتر منجر شود.
- نیاز به توازن بین کیفیت تصویر و زمان استفاده باتری.
توجه داشته باشید که انتخاب نمایشگر و رزولوشن به توازن بین نیازها، بودجه، و کاربردهای خود بستگی دارد.
کپی برداری از این مقاله، فقط با ذکر منبع مجاز است.